HOME > LANDGOED EN OMGEVING > PARKBOS DE PLANTAGE

Parkbos de Plantage

Rond Huis Bergh ligt een wal en daarachter het parkbos De Plantage dat in de achttiende eeuw is aangelegd. De wal was onderdeel van de verdedigingswerken. In 1379 verleende Willem van den Bergh stadsrechten aan ‘s-Heerenberg. Vermoedelijk is de stad daarna voorzien van verdedigingswerken, waarvan de wal deel uitmaakte. Oorspronkelijk heeft de stadswal een binnen- en een buitengracht gehad.

Heerlijk wandelen

Kaatsbaan

In het historische parkbos De Plantage is het heerlijk wandelen. Het park heeft twee hoofdlanen die elkaar kruisen. De ene ziet uit op stiftskerk van Hoog-Elten en de ander op de St. Martinikerk van Emmerik. Dat is heel bewust zo aangelegd. De oudste eiken in De Plantage dateren uit1785. Verder staan er in het Parkbos oude Douglas-sparren, Japanse Lariksen en veel rododendrons. Er komen ook zeldzame planten voor als de bosanemoon, de gevlekte aronskelk, bosklaverzuring en dalkruid. Bijzondere paddenstoelen zijn de paarse violetsatijnzwam, de zwavelzwam en de eikhaas.

Het terrein tussen het kasteel en de Plantage werd vroeger de Vynckenborch genoemd. In 1560 liet graaf Willem een kaatsbaan aanleggen in dit gebied. Deze was gevestigd in een langgerekt gebouw omdat de kasteelbewoners graag binnen kaatsten.

De kaatsbaan was bereikbaar via de brug, die er ook nu nog ligt. Het huis De Kaatsbaan is in 1943 geheel gerestaureerd en is nu opgedeeld in een aantal woningen. In andere delen van de Vinkenborg werd in de 17e eeuw een tuin met een moestuin aangelegd. In de 18e eeuw kwam er ook nog een doolhof bij. Achter de Vinkenborch lag grasland en daar werd in de loop van de 18e eeuw de Plantage ingeplant. Al deze terreinen zijn nu eigendom van de Stichting Huis Bergh.

Kasteeltuinen ‘Nieuwe Gaard’

Huis Bergh is een beschermde buitenplaats met een kasteel omgeven door een binnengracht, een wal en een buitengracht.  Achter het kasteel ligt het 18e-eeuwse Parkbos de Plantage. De kasteeltuinen liggen aan het begin van de Plantage.

De geschiedenis van deze tuin en de Plantage gaat terug tot 1461, wanneer er sprake is van een ‘Tuijn in de Vinkenborch’. Omstreeks 1560 wordt hier door graaf Willem van de Bergh de nog bestaande grote overdekte kaatsbaan gebouwd. Graaf Willem was getrouwd met Maria van Nassau, de oudste zuster van Willem van Oranje, waardoor kasteel Huis Bergh en de tuinaanleg onder de internationale hoge adel aanzien genoten. In de loop van de 17e en het begin van de 18e eeuw wordt de Plantage verder uitgebreid en verfraaid tot een luxe en indrukwekkende tuinaanleg in geometrische stijl. Een kaart uit 1727 van de landmeter Bücker, toont de Nieuwe Gaard met de kaatsbaan, figuurperken, moesperken en fruitbomen. Langs de middenas liggen verschillende vijvers. Tuin en kasteel waren in vroegere eeuwen onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Het is op deze kaart uit 1727 waarop het ontwerp van de huidige tuin is geïnspireerd.

De tuinen liggen aan weerszijden van de zichtlaan met zicht op de St. Vituskerk te Elten. In één deel van de tuin is een labyrint van gazon en paden met als centraal punt de vijverpartij op de middenas gericht op de St. Martinikerk te Emmerik. In het andere deel is een boomgaard met oude fruitrassen. De Herculeszuilen uit 1701 die eerder aan het begin van de Plantage stonden, maken nu ook deel uit van de tuinen. De zuilen maakten in de 18e eeuw deel uit van de ingangspartij van het kasteel.

Restauratiewerkzaamheden

Het herstel van de tuinen maakte deel uit van een groter geheel: het herstellen van de zichtlijn vanaf de Kaatsbaan, door de Nieuwe Gaard en door het Sterrenbos naar de toren van de St. Georgkerk te Emmerik. Beide zichtlijnen zijn hiermee inmiddels hersteld. Die werkzaamheden zijn mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van de Euregio in het kader van: Speuren Naar Bosgeschiedenis.

In deze herstelde staat kunnen de tuinen meedoen met het toeristische aanbod van Huis Bergh. Onder andere door een audiotour door tuin, in combinatie met kasteelbezoek. Ook voor groepsontvangsten, rondleidingen, concerten en kleinschalige evenementen in het kader van living history zijn de tuinen geschikt. Door kasteel en tuin weer in eenheid te brengen heeft de historische buitenplaats Huis Bergh aan toeristische waarde gewonnen en zal voor de toekomst de buitenplaats als een geheel blijven bestaan.

Archief Tentoonstellingen

Kasteel Huis Bergh is een van Nederlands grootste kastelen. Ontdek de wortels van ons koningshuis en geniet van de uitgebreide kunstcollectie. Klik hier voor het archief van tentoonstellingen.

Over Huis Bergh

Wie een bezoek brengt aan het stadje ’s-Heerenberg krijgt een overweldigende ervaring. Het kasteel was het stamslot van de machtige heren en graven Van den Bergh. Het is ingericht met een imposante kunstverzameling.